Paarden krijgen vrijwel altijd zand binnen met eten. Dit is bij hele kleine hoeveelheden geen probleem, het wordt dan afgevoerd met de mest. Vaak zien we de echte problemen als gevolg van zand in de darmen in het najaar en de winter. De weides worden schraler en de paarden eten meer zand mee met de grassprietjes die er nog staan. Ook gaan paarden van de wei de paddock in, waar er meer zand gelikt/gegeten kan worden.
Wanneer er teveel zand binnen komt, gaat dat zakken in de darm en zal het moeilijk worden om dit af te voeren. De peristaltiek (de knijpende beweging van o.a. een darm die ervoor zorgt dat het voedsel vooruitkomt) van de darmen zal worden belemmerd. Hierdoor kan er verstopping optreden en het zand zal nog meer ophopen. Dit kan weer gasvorming met zich meebrengen. Doordat het water wat in de darm zit eruit geduwd wordt kan de verstopping keihard worden.
Zand beschadigt het slijmvlies in de darm. De vertering en opname van voedsel worden verstoord. Dit kan leiden tot diarree, vermageren en ergere gevolgen. Er zijn gevallen bekend waar er wel 25 – 50 kg zand in de darmen zat. Om ervoor te zorgen dat zand regelmatig afgevoerd wordt is het verstandig een kuur psyllium te geven. Deze vezel bindt zand aan zich en voert dit via de mest af.
Het beste is uiteraard om proberen te voorkomen dat grotere hoeveelheden zand in de darmen ophopen. Bijvoorbeeld door hooi bij te voeren op de schrale weide, let wel op dat dit zo min mogelijk van de grond wordt gegeten. Voer uit een voerton of op betonnen platen. Sommige paarden blijven de schaarse grassprietjes verkiezen boven bijvoeding, dan is regelmatig behandelen om het zand uit te darmen te krijgen zeer belangrijk.
Er kan zelf ook getest worden hoeveel zand er in de mest van het paard zit, zo kan erger worden voorkomen.
Dit kan al heel eenvoudig door mest in een lange handschoen op te lossen in water. Het zand zal naar beneden zakken in de vingers van de handschoenen. Let op, ook al zit er geen zand in de handschoen wil dit niet meteen zeggen dat het paard geen zand in de darmen heeft. Zand wordt namelijk met vlagen afgegeven aan de mest. Het is dus belangrijk deze test een paar keer te herhalen!
Paarden die erg veel zand likken/eten hebben vaak een tekort aan bijvoorbeeld vitaminen en mineralen.
Naast het behandelen van het zand in de darmen, is het ook van belang te bekijken wat er voor tekorten zijn zodat dit aangevuld kan worden.
